Wydłużenie okresu wegetacyjnego, coraz gorsza jakość wody i skład gleby – to tylko niektóre konsekwencje zmian klimatycznych, z jakimi musimy się mierzyć. Ale jakie konkretnie znaczenie ma pogoda dla rolników i nas wszystkich? Czy możemy przygotować się na postępujące zmiany? W jakim kierunku będą one zmierzały?
Intensywne zjawiska pogodowe
W Polsce i na całym świecie zacierają się powoli granice pomiędzy porami roku, a to już teraz powoduje wydłużenie okresu wegetacyjnego – szczególnie jesienią. Także wiosną rośliny nie mają łatwego życia – duże wahania temperatur, częstsze przymrozki, susze i wiatr nie ułatwiają prawidłowego rozwoju. Latem natomiast ciągle walczymy z gwałtownymi burzami, podtopieniami, a nawet z huraganami, które jeszcze dekadę temu nie zdarzały się w naszym kraju. To wszystko sprawia, że pogoda dla rolników, jak dla żadnej innej branży, staje się powoli nieprzewidywalnym przeciwnikiem.
Zmiany jakości wody i gleby
Pogoda dla rolników to przede wszystkim kwestie związane ze zmieniającą się pod jej wpływem jakością wody i gleby, co utrudnia swobodne i efektywne prowadzenie upraw. W przypadku wody mówimy przede wszystkim o jej braku w wyniku coraz łagodniejszych zim, mniejszej pokrywy śnieżnej, a więc także o gorszym nawodnienia roślinności w okresie wiosennym. To realnie wpływa na obniżenie plonów.
Efekt? Rolnicy zmuszeni są do stosowania coraz większych ilości nawozów i środków ochrony roślin, aby te straty wyrównać. Jednocześnie, okresowo pojawiające się intensywne opady deszczu wypłukują z gleby te środki, przez co stają się one bezużyteczne. I tak koło niemocy się zamyka, czyniąc uprawy bardziej kosztownymi.
Z tego samego powodu obniża się jakość gleb. Intensywne opady niszczą gleby powierzchniowe, a długotrwałe susze powodują, że nawet duże ilości wody nie są w stanie nawodnić głębszych warstw ziemi. Woda opadowa pozostaje na powierzchni gleby i niszczy pożyteczne organizmy, które zamieszkują te obszary.
Wszystko to sprzyja rozwojowi szkodników, grzybów i bakterii, które także w znaczny sposób wpływają na ilość i jakość plonów. Konieczne jest zatem działanie globalne i wieloetapowe, aby zatrzymać te zmiany, ponieważ wpływa to przecież na życie i zdrowie każdego z nas – czasem bezpośrednio, a czasem, waśnie poprzez pożywienie, pośrednio.
